پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات (ایکس – شبهه): به چند نکته مهم توجه داشته باشید:

نکته اول آن که هیچ گاه برای خداوند رحمان، رحیم، غفار، سریع الرضا و ...، تعیین و تکلیف نکنید که چه چیزی را بنویسید و کدام را ننویسد، چه بکند و چه نکند و ...، بلکه التماس کنیم ما را همیشه مشمول رحمت واسعه خود بگرداند و نقض عهدها و گناهان ما را با هم ببخشد.

وقتی کسی می‌گوید: «این را بنویس و آن را ننویس»، معلوم می‌شود که خودش ترازو گذاشته که کدام گناه سنگین‌تر است! و حال که امیرالمؤمنین علیه السلام فرمودند (مضمون): «سنگین‌ترین گناه آن است که صاحبش آن را کوچک بشمارد».

وظیفه ما پس از معرفت و ایمان، سعی در انجام واجبات و ترک محرمات، این است که از یک سو شکر قلبی، عملی و زبانی نعمات او را بنماییم و از سوی دیگر  برای گناهان خویش استغفار و توبه (که با هم فرق دارند) بنماییم.

ملاحظه:

خداوند متعال در قرآن کریم فرمود: «ابتدا استغفار کنید، سپس توبه کنید»: 

 «وَاسْتَغْفِرُواْ رَبَّكُمْ ثُمَّ تُوبُواْ إِلَيْهِ إِنَّ رَبِّي رَحِيمٌ وَدُودٌ» (هود، 90)

ترجمه: و از پروردگار خود آمرزش بخواهيد، سپس به درگاه او توبه كنيد كه پروردگار من مهربان و دوستدار [بندگان‏] است.

همین معنا نشان می‌دهد که «استغفار» با «توبه» متفاوت است.

"استغفار" یعنی طلب مغفرت – و "توبه" یعنی بازگشت. پس فرمود: ابتدا بخواهید آن چه در گذشته از معصیت انجام داده‌اید را خدا ببخشد و آثار سوء آن را بر شما بپوشاند، تا بتوانید برگردید و سپس برگردید.

نکته دوم آن که، ممکن است که انسان پس از گناهش، استغفار و توبه کند، اما پس از مدتی، توبه‌اش شکسته شده و دوباره مرتکب همان گناه شود. بله درست است که بسیار مذموم است، اما تا وقتی انسان سکرات مرگ را به چشم ندیده است، یعنی درب و راه بازگشت را باز گذاشته و فرموده که به هیچ وجهی از رحمت من ناامید نشو و برگرد که باز هم می‌پذیرم و جمیع گناهانت را یک جا می‌بخشم؛ اگر چه دیگر زیاده‌روی کردی و در حق خودت از حد گذشتی:

« قُلْ يَا عِبَادِيَ الَّذِينَ أَسْرَفُوا عَلَى أَنفُسِهِمْ لَا تَقْنَطُوا مِن رَّحْمَةِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ يَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِيعًا إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ » (الزّمر، 53)

ترجمه - بگو: اى بندگان من كه در جنايت به خويش (به واسطه گناه) از حد گذشتيد، از رحمت خدا نوميد مگرديد، بى‏ترديد خداوند همه گناهان را (به وسيله توبه هر چند شرك باشد) مى‏آمرزد، زيرا اوست آمرزنده و مهربان.

نکته سوم آن که گاهی انسان از استغفار و توبه خود نیز مغرور و متکبر می‌شود، که گناه آن، از گناه قبلی بیشتر است.

پس این گناه غرور و تکبر و عجب و ...، سبب می‌گردد که تا کمی، فقط کمی، اتصال به ریسمان شل شود.

باید دقت شود که این حالت، ضمن آن که یک تهدید است و انسان مرتکب گناه شده، یک فرصت نیز هست. یعنی به او نشان می‌دهند که «تکبر نکن؛ خبری نیست، این همه در ذهن یا دلت یا رفتارت، برای خودت حساب مثبت باز نکن و متوجه باش که هنوز خیلی کار داری».

پس اگر فهمید و بازگشت، [اگر چه گناه کرده]، اما بالاتر هم می‌رود، مثل توپی که هر چه محکم‌تر به زمین بخورد، بالاتر می‌رود. اما چرا بالا می‌رود؟ چون حالا هم از تکرار و ارتکاب به گناهش استغفار و توبه می‌کند، و هم دیگر در این مورد غرور و تکبر نمی‌کند، و هم فهمیده که اگر لحظه‌ای و اندکی او را به خود رها کنند، دوباره به گناه باز می‌گردد. پس مراقبت می‌کند که مجدد دچار غفلت از خود و خدا و معصیت نگردد.

نکته چهارم این که: اما شیطان نمی گذارد، مرتب القا و وسوسه می‌کند که دیدی توبه شکستی، دیدی نقض عهد و پیمان کردی، دیدی که نتوانستی، دیدی که چه و چه کردی، پس دیگر امیدی به رحمت خدا و اصلاح خودت نداشته باش!

اما بنده‌ی آگاه، بصیر و مؤمن به خدا و معتقد به قیامت، به این وسوسه‌ها گوش نمی‌کند و می‌گوید: «اگر صد بار دیگر نیز پیمان بستم و شکستم، باز هم بر می‌گردم و استغفار و توبه و تجدید عهد می‌کنم؛ تو خودت به خاطر تکبرت سرپیچی کردی؛ و باز به خاطر غرورت، از رحمت خدا نومید شدی و توبه نکردی، حالا می‌خواهی مرا نیز ناامید کنی! خب تو قسم به اغفال من خوردی، اما من قسم نخورد‌ه‌ام که فریب تو را بخورم و نمی‌خورم».

پس هیچ‌گاه از رحمت خداوند سبحان ناامید نگردید که اگر همه گناهان را ببخشد، شرک و یأس از رحمت را وعده کرده که نمی‌بخشد. و اگر خدایی ناکرده باز هم مبتلا به گناه شدید، باز هم برگردید و استغفار و توبه کنید. منتهی این بار جدی‌تر، مصمم‌تر و با خلوص‌تر.

 

مرتبط:

*- آیا واقعاً خدا همه گناهان را می‌بخشد و آیا در آیات یا روایات چنین بیان شده است؟ چگونه توبه کنیم؟ چه دعایی بخوانیم؟ (22 دی 1392)

مشارکت و هم‌افزایی (سؤال کوتاه و نشانی لینک پاسخ، جهت ارسال به دوستان در فضای مجازی)

 

با خدا و امام زمان (ع) عهد بسته بودم که گناهم را ترک کنم، اما شکستم، آیا می‌توانم از او بخواهم ...

 

http://www.x-shobhe.com/shobhe/7203.html

 

عضویت در کانال «پاسخگویی به سؤالات و شبهات (ایکس – شبهه)»

https://telegram.me/x_shobhe

 

 

کلمات کلیدی:  گوناگون   وفاداري