«ایکس - شبهه»: پیش‌تر راجع به لقب «ابا عبدالله»، مطالبی درج گردید (1) و توضیح داده شد که این لقب به معنای اوج خلوص و سرآمد بندگی است. چنان چه ما نیز در ادبیات فارسی به سرآمدها لقب پدر می‌دهیم. مثل: پدر شعر، پدر شعر نو و ... . لذا لقب «ابا عبدالله» توصیف جایگاه آن حضرت نزد حق‌تعالی می‌باشد. البته برخی ایراد کردند که «ابا عبدالله» لقب نیست، بلکه کنیه است. که البته فرقی ندارد و برخی دیگر نیز گفتند: این صرفاً یک لقب یا کنیه است، همین. باید دقت شود که در کلام معصوم، کلام همین‌طوری و بی‌معنی و مقصود و یا صرفاً افتخاری وجود ندارد.

الف - لقب یا کنیه‌ی «ابا عبدالله»،‌ توسط حضرت رسول اکرم (ص)، طبق فرمان وحی و در بدور تولد به ایشان اعطا گردید. وقتی قنداقه‌ی حضرت سیدالشهداء علیه‌السلام را به ایشان دادند، او را در آغوش کشیدند و فرمودند: «لا یوم کیومک یا ابا عبدالله – هیچ روزی مانند روز تو نیست، ای ابا عبدالله»‌(شفاء الصدور فی شرح زیارت العاشورا، چاپ اول، ص 102)

ب – اما در خصوص لقب «ثار الله». کمال انسان در کمال بندگی خداوند متعال است و کمال بندگی نیز مستلزم کمال در معرفت، خلوص و عمل است. هر چه مراتب بیشتر باشد، انسان بیش از پیش تجلی حق تعالی می‌گردد و در واقع رنگ خدایی می‌گیرد. چنان چه فرمود:

«صِبْغَةَ اللَّهِ  وَ مَنْ أَحْسَنُ مِنَ اللَّهِ صِبْغَةً  وَ نحَْنُ لَهُ عَبِدُونَ» (البقره - 138)

ترجمه: [بگو ما آراسته شديم به زيور] رنگ خدا [دين خدا]، و كيست بهتر از خدا كه كسى را به رنگ [دين خدا] بيارايد؟ و ما پرستندگان اوييم.

خدا که جسم نیست، رنگ و بو طعم و سایر خواص ماده را نیز ندارد، بلکه منظور از «رنگ خدا» همان خدایی شدن و تجلی او شدن است. لذا اگر چشم کسی جز آن چه خدا می‌خواهد و جز آن چه برای اوست ندید، چشم او «عین الله» می‌گردد. اگر گوشش تسلیم محض بود «اذن الله» می‌گردد، اگر افعالش که تعبیر به دست می‌شود تسلیم محض بود «یدالله» می‌گردد و اگر سرتاسر وجودش تسلیم بود «عبدالله» می‌شود. پس به خونی که برای خدا در بدن می‌چرخد و برای خدا به زمین ریخته شود نیز «ثارالله» گفته می‌شود.

در حدیث قدسی نیز بدین مضمون آمده است که خداوند فرمود، هر کس به انجام واجبات و ترک محرمات عبادتم کند و سپس به نوافل بپردازد، من چشم او می‌شوم که با آن می‌بیند، دست او می‌شوم که با آن فعل انجام می‌دهد ... و من خود به جای عقل او قیام می‌کنم.

ج – به تعبیر دیگر. حضرت امیرالمؤمنین (ع) می‌فرمایند: «موتوا قبل ان تموتوا». یعنی بمیرانید خود را، قبل از آن که بمیرانند شما را -. بدیهی است که منظور خودکشی نیست. بلکه به هنگام «موت» از انسان سلب اختیار می‌گردد و همه‌ی وجودش را تسلیم خدا می‌کنند که به آن «توفی - وفات» گفته می‌شود. پس اگر کسی قبل از مرگ، «من» را کنار گذاشت و اختیاری برای خود به جز اختیار الهی در نظر نگرفت. چشم و گوش و دست و پا و سایر اعضا و جوارحش جز به امر خدا و برای خدا فعلی انجام نداد، مرگ اختیاری کرده است. چنین کسی روح و جسمش رنگ الهی گرفته است، عین‌الله،‌یدالله، سمع‌الله ... و ثارالله می‌شود. و چون در میان همه‌ی بنی‌آدم، معصوم انسان کامل است، این القاب به آنان اختصاص یافت.

د – و البته معنای جامع دیگری در این لقب نهفته است. ثارالله یعنی کسی که خون‌بهای او، خداوند متعال است. خداست که انتقام خون او را می‌گیرد و فقط خداست که می‌تواند اجر خونی که در راهش ریخته شده است را بپردازد.

 

کلمات کلیدی:  گوناگون   امام حسین(محرم)