پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات (ایکس – شبهه):
1- آیا انبیا، رسولان، اوصیای و اولیای الهی در اوج اخلاص، نسبت به بهشت خدا، امید و علاقهای نداشتند و از عذاب خدا و جهنم نمیترسیدند، و آیا این "خوف و رجاء"، مانع از اخلاص آنها در بندگی میشد؟!
2- به صرف "کار خوب"، کسی به بهشت نمیرود، بلکه "ایمان" مقدم است و مؤمن با کار خوب، به بهشت میرود، و همین ایمان، سبب "اخلاص" میگردد.
ترس و امید (خوف و رجا) را خداوند متعال خودش در وجود آدمی سرشته است. "امید" برای ایجاد انگیزه در حرکت است و "ترس" برای مخافظت از خویش و بازدارندگی و پرهیز میباشد. این دو با هم، دو بال پرواز آدمی میشوند.
بنابراین، حتی در غایت اخلاص که خاص اهل عصمت علیهم السلام میباشد، پرواز با این دو بال صورت میپذیرد، چرا که از یک سو "امید" به لقای پروردگار، با تقرب بیشتر و رسیدن به مقام "محمود" را دارند و امیدوارند که در "کمال انقطاع" روی به سوی حق تعالی داشته باشند و از سویی دیگر، همیشه ترس "خوف" دارند که مبادا یک لحظه به خود واگذاشته شوند و خطایی، یا غفلتی [هر چند سهوی]، سبب بازدارندگی و دوری آنها شود و یا رحمت الهی را به غضبش مبدل گرداند.
بنابراین، ترس و امید «خوف و رجاء»، تا آخرین لحظه در وجود همگان باقیست، تا بتوانند زندگی کنند، حتی تحرکات مادی و یا کل حرکت مادهگرایان نیز با این دو بال "ترس و امید" صورت میگیرد؛ چنان که امید به لذت، رفاه، ثروت، قدرت و ... دارند و از گرفتاری، فقر، بیماری، حوادث تلخ و ... میترسند؛ پس میکوشند تا از این دور شوند و به آن نزدیک گردند؛ مؤمنان نیز همینطور هستند، منتهی عقل، علم و بصیرت بیشتری دارند و آخرتگرا میباشند. منتهی وقتی مؤمن وارد بهشت شد، آنجا دیگر "ترس (خوف) و اندوهی ندارد، اما باز هم امید به تقرب بیشتر دارد.
«يَا عِبَادِ لَا خَوْفٌ عَلَيْكُمُ الْيَوْمَ وَلَا أَنْتُمْ تَحْزَنُونَ» (الزّخرف، 68)
ترجمه: اى بندگان [من]! امروز نه ترسى بر شماست و نه اندوهگين مىشويد!
خبر از بهشت و جهنم:
مطالب مربوط به احوالات بهشت و جهنم در قرآن مجید و احادیث، همه "خبر" است؛ اخباری که به علم غیب آدمی میافزاید؛ چرا که "احوال آخرت، بهشت و جهنم"، نه با استدلال عقلی قابل شناخت است و نه با علوم طبیعی و تجربی؛ بلکه آن که میداند [خداوند علیم]، باید خبر دهد.
بنابراین، اخبار بهشت و جهنم، کاری با اعتقاد، باور، ایمان، یقین و اخلاصِ مخاطبین ندارد؛ بلکه صرفاً خبر و ازدیاد آگاهی است. بشارت و انذار است؛ لذا مخاطبش همگان هستند؛ حال ممکن است بسیاری بشنوند و باور نکنند، یا حتی باور بکنند، اما غفلت بورزند.
عبادت برای بهشت:
عبادت نیز مانند "علم، قدرت و سایر کمالات"، دارای مراتب و درجاتی است؛ اما هر کسی که در این عرصه و راستا قرار گیرد، "عابد" است؛ چنان که از کودک دانش آموز کلاس اول ابتدایی گرفته، تا اخذ کنندهی مدرک دکتری، و یا آیت الله العظمی، همه محصل و طلبه هستند.
بنابراین، هیچ جای تردیدی نیست که در گامهای نخستین [که شاید تا آخر عمر طول بکشد]، آدمی به امید رسیدن بهشت و حیات جاودانه در راحت و نعمت، خداوندش را بندگی کند و از ترس عذاب الهی، از غفلت، انحراف، اعوجاج، تکبر و گناه بپرهیزد؛ اما آیا دو در هر دو حال، خداوند سبحان را بندگی نمیکند و اوامر و نواهی او را اطاعت نمینماید؟! پس این خودش مرتبهای از عقلانیت، ایمان و اخلاص میباشد.
در مراتب بالاتر، میگوید: «خداوندا! اگر چه بهشت تو، حتی برای انبیا و اولیایت دوست داشتنی است و همگان از جهنم، عذاب و آتش بدشان میآید؛ اما حقیقت این است که "من تو را دوست دارم" و امیدم به بهشت نیز برای قرار گرفتن در درجات عالی و قرب بیشتر به خودت میباشد»؛ این همان است که فرمود: «وَالَّذِينَ آمَنُوا أَشَدُّ حُبًّا لِلَّه - و شدت محبت (محبوب غایی) مؤمنان، الله است / البقره، 165»
●- بنابراین، کسی برای قصر، حور، رود و سیب و گلابی بهشتی، خدا را عبادت نمیکند، اگر چه همه اینها را دوست دارد؛ بلکه برای جلب رضایت معبود و محبوب عبادت میکند، اگر چه به پاداشهایی که وعده داده، امیدوار است. پس همه درجاتی از اخلاص است.
مشارکت و همافزایی (پرسش و نشانی لینک پاسخ، جهت ارسال به دوستان در فضای مجازی)
پرسش:
آیا آیات متعدد درباره بهشت و جهنم، مانع از "اخلاص در عبادت" نمیشود؟ مثل کسی که به امید بهشت عبادت کند؟
پاسخ (نشانی لینک):
http://www.x-shobhe.com/shobhe/10585.html
پیوستن و پیگیری در پیامرسانها:
کلمات کلیدی:
پاسخ های کوتاه