پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات (ایکس - شبهه):
شاید نقص، در کمیّت و کیفیت علم و دانایی من و شماست، نه در قرآن مجید. آیا شما برای رساندن مقصود خود، از کلمات استفاده ننمودید؟!
●- ابتدا باید بسیار به قلب خود نگاه کنیم و بفهمیم که چرا میخواهد به هر بهانهای که شده، به جای تفکر، تعقل، تدبر و فهم هر چه بیشتر از علوم قرآنی، حتماً یک ایرادی، هر چند ناوارد بگیرد؟! این دیگر نه به کلمات مربوط است و نه قرآن مجید و نه هیچ چیز دیگری، به غیر از «قلب»!
●- بدیهی است که «اسم» با «مسمّی» متفاوت است و این تفاوت دلیل بر نقص «اسم» نمیباشد. آیا کمال اسم «درخت»، به این است که خودش «درخت» شود؛ یا کمال «اسم خودرو» به این است که خودش «خودرو» شود و چهار چرخ داشته باشد؟!
●- «اسم»، یعنی «نشانه» و البته که هر «نشانهای» با صاحب نشانه متفاوت است.
«اسم»ها، گاهی اعتباری هستند، مانند اسم اشیاء در هر زبانی؛ اما گاهی معنا و مفهومی دارند. هم «میز، صندلی، درخت و ... «اسم» هستند که همه اعتباری میباشند و هم «مرد، زن، پدر، مادر، فرزند، معلم، مربی و ... «اسم»اند و هر کدام معنا و مفهوم خاص خود را دارند؛ و کمال اسم «پدر» به این نیست که خودش «پدر» شود!
حقیقت و اسم
همیشه یک حقیقت بیرونی وجود دارد که خودش هیچ اسمی به جز همان حقیقتش ندارد و خودش برای خودش، نیازی به اسم ندارد؛ اما دیگران این حقیقت وجودی را با نشانههایش [کم و بیش] میشناسد و برای تعریفش، مفاهیمی به ذهنشان متبادر میشود که این خودش نوعی «اسم - نشانه» است برای آن حقیقت وجودی؛ سپس برای این مفاهیم، کلماتی معناداری وضع میکنند که این نیز اسم است، برای آن مفاهیم. به عنوان مثال: «کتاب» یک حقیقت واقعی دارد، مفهومش نوشتاری متشکل از کلمات و مفاهیمشان میباشد که «مکتوب - نوشته» شده است - و اسم آن مفاهیم را «کتاب» گذاشتهاند.
نقص کلمه
بنابراین، نه کلمات ناقصند و نه مفاهیم آنها ناقص میباشند، بلکه اولاً «اسم یا کلمه، با حقیقت وجودی متفاوت است» و قرار نیست که همان باشد؛ و ثانیاً این میزان علم، درک و فهم افراد است که نسبت به یک دیگر متفاوت میباشد.
به اسمِ «معلم» دقت کنید. شخص «معلم»، خودش یک فرد است که وجوهی دارد و هر وجهش نیز نامی دارد؛ ممکن است مرد باشد یا زن، متأهل باشد یا مجرد، ایرانی باشد یا خارجی و ...؛ که اینها نیز اسمهای دیگری برای «او» میباشند؛ مفهوم قابل درک ذهن از اسم معلم، این است که «او کسی است که علم میآموزد»، لذا نامش را «معلم» گفتهاند؛ یعنی با «اسم و مفهوم معلم» به او از وجه معلمیاش اشاره میشود.
قرآن کریم
قرآن کریم، کلام الله است و برای تعلیم و هدایت بشر نازل شده است. یکی از اسمهایش «قرآن» است، چرا که خواندنی «قرائتی» میباشد، نام دیگرش، همان «کتاب» میباشد که نوشتاری متشکل از کلماتی میباشد که مفاهیمی دارند.
بدیهی است که وحی، با زبان پیامبرش و با کلماتی نازل میگردد که انسان آنها را میشناسد و معانی و مفاهیم آنها را درک میکند و با آن کلمات تکلم مینماید. به عنوان مثال، میفرماید:
«الرَّحْمَنُ * عَلَّمَ الْقُرْآنَ * خَلَقَ الْإِنْسَانَ * عَلَّمَهُ الْبَيَانَ» (الرّحمان، 1 تا 4)
- [خداى] رحمان * قرآن را تعلیم داد * انسان را آفرید * به او بیان (و تبیین) را آموخت.
«رحمان، قرآن، علم، معلم، انسان، مخلوق و بیان» که در این آیات آمده، همه اسمهایی هستند که به مفاهیم خود دلالت دارند و آن مفاهیم نیز حقایقی را تعریف، توصیف و تبیین میکنند؛ و البته درک و فهم هر کسی از این اسمها، به میزان دقت، توجه و داناییاش، متفاوت میباشد.
پس، هیچ نقصی در اسم و کلمۀ «الرّحمن» وجود ندارد؛ اسمی است که دارای مفاهیمی بسیار عمیق و گسترده میباشد و به یک حقیقت وجودی اشاره دارد؛ او را تعریف میکند و میشناساند.
کلمات کلیدی:
پاسخ های کوتاه آیات قرآن