ایکس – شبهه: همان طور که قبلا بیان گردید (1) گاه اهمیّت شناخت جریان و مسببین کمتر از خود حادثه نیست، چنان چه در اصل واقعه عاشورا نیز چنین است، چه رسد به عزاداری برای این مصیبت.
الف - برخی بیانات آیت الله خوشوقت که اخیراً در شبکه یک سیما (و کلیپ آن در سایتها) پخش شد و مورد سوء استفاده و ضد تبلیغ قرار گرفت را خود دیده و شنیدهاند، اما دقت نکردهاند و سریع و هیجانی موضع گرفتهاند – برخی دیگر اصلاً خودشان نشنیدهاند و فقط به گفته اطرافیان اکتفا کردهاند، این عده را معمولاً اطرافیان اداره میکنند – برخی عوامگونه اسیر موج و جوّ می شوند و برخی نیز دشمن هستند و از هر فرصتی برای جنجال سازی و ضد تبلیغ نهایت سوء استفاده را میبرند... و متأسفانه برخی دکاندار هستند و بازار منبر، تریبون، سایت یا وبلاگ خود را گرم میکنند. اینها نیز کسانی هستند که دین، دنیا و آخرت خودشان را به قیمت بسیار ناچیز و ارزان (جمع کردن چند هوادار دور خود) میفروشند. همین طور بدون علم و بدون رعایت تقوا و انصاف، با کبر و غرور کامل نسبت به خود، دهانشان را باز میکنند و هر چه دلشان خواست میگویند و چند آیه و حدیث نیز چاشنی میکنند تا بازارشان اسلامیتر جلوه کند و گرمتر شود:
«اشْتَرَوْاْ بِآيَاتِ اللّهِ ثَمَنًا قَلِيلًا فَصَدُّواْ عَن سَبِيلِهِ إِنَّهُمْ سَاء مَا كَانُواْ يَعْمَلُونَ» (التوبة، 9)
ترجمه: آيات خدا را به بهاى ناچيزى فروختند و [مردم را] از راه او باز داشتند به راستى آنان چه بد اعمالى انجام مىدادند.
اسلام و مسلمین از اینان بیشتر ضرر دیدهاند، لذا قطعاً وضیعت کسانی که با دین خدا معامله میکنند و دین را وسیله بازارگرمی خود میکنند، بسیار وخیمتر از دیگران میباشد. خدا با آنان قهر میکند. حال در هر لباس یا مقامی که باشند:
«إِنَّ الَّذِينَ يَشْتَرُونَ بِعَهْدِ اللّهِ وَأَيْمَانِهِمْ ثَمَنًا قَلِيلًا أُوْلَئِكَ لاَ خَلاَقَ لَهُمْ فِي الآخِرَةِ وَ لاَ يُكَلِّمُهُمُ اللّهُ وَلاَ يَنظُرُ إِلَيْهِمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ وَلاَ يُزَكِّيهِمْ وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ» (آل عمران، 77)
ترجمه: كسانى كه پيمان خدا و سوگندهاى خود را به بهاى ناچيزى مىفروشند آنان را در آخرت بهرهاى نيست و خدا روز قيامت با آنان سخن نمىگويد و به ايشان نمىنگرد و پاكشان نمىگرداند و عذابى دردناك خواهند داشت.
ب – در سؤال و پاسخ با هر کسی، به ویژه اگر از علما و فقها باشند، باید دقت کرد که چه موضوعی مورد سؤال قرار گرفته است؟ چرا که پاسخ دهنده به آن سؤال جواب میدهد.
ب/1: ریا و تباکی:
سؤال: اگر در عزاداری برای ریا کار کنند؟
پاسخ: حرام است، جایز نیست؛ بله؛ همه اینها باید برای خاطر خدا باشد. بله، اثر نمیکند.
سؤال: حتی اگر برای گرم کردن مجلس امام حسین (ع) باشد؟
پاسخ: نمی شود؛ بله؛ برای گرم کردن هم باید با اخلاص گریه کنی.
سؤال: پس تباکی چی؟
پاسخ: تباکی مال کسی است که اشک ندارد. مجبور است خودش را مثل گریه کنان در بیاورد، بدون اشک.
حالا آن آقایی که بالای منبر آن طور سر و صدا کرد یا دیگرانی که هم نظر با وی هستند بگویند که کجای این سخنان با آیات، روایات و نیز با حکم عقل و وجدان اشکال دارد؟ از یک عالم و فقیه میپرسند: عزاداری (کار) برای ریا؟ ایشان هم پاسخ میدهد که حرام است؟ آیا آنان ریا را جایز میدانند؟!!
شاید برخی اصلاً معنای ریا را نمیدانند! ریا یعنی «نمایش به مردم برای فریب آنان». یا اساساً معنای «قربة الی الله و اخلاص» را نمیدانند. بدیهی است هر کاری برای «ریا» حرام است؛ حتی نماز، چه رسد به عزاداری. آیا خدا عزاداری از روی ریا را میپذیرد یا امام حسین (ع)؟!
مجدد میپرسد: برای گرم کردن مجلس چطور؟ ایشان میفرمایند: برای گرم کردن نیز باید با اخلاص گریه کرد، وگرنه اثر ندارد؟ یعنی نه اثر سازندهای بر گریه کننده ریایی میگذارد و نه اثر مطلوبی به بیننده و شنونده و مجلس عزاداری دارد. حالا اگر یک عدهای عادت کردهاند که همیشه در مقابل دیگران ریا کنند، این دیگر مشکل خودشان است. باید از ابتدا به مطالعه و تهذیب بپردازند. از الفبای توحید، دین و اخلاق شروع کنند.
میپرسد: تباکی چطور؟ تباکی یعنی حالت تأثر و گریه به خود گرفتن. یعنی اگر گریهات نمیآید در مجلس عزا حالت تباکی به خود بگیر. خوب این هم که حکم شرع و عقل است.
پس تباکی هیچ ربطی به ریا ندارد. خودنمایی برای فریب مردم نیست، بلکه حفظ احترام مجلس عزا و صاحب عزا است. آیا کسی که به این حرف اشکال میگیرد، خوشش میآید که در مجلس عزای پدر، مادر یا فرزندش کسی وارد شود و قاه قاه بخندند و بگوید: خوب من نه تنها گریهام نمیآید، بلکه دقیقهای پیش خبر خوشی شنیدم و بسیار خوشحال هم هستم؟! بله، تباکی مال کسی است که در مجلس عزای کسی (به ویژه امام حسین علیه السلام) شرکت کرده، اما گریهاش نمیآید؛ خوب حفظ ادب و احترام ایجاب میکند که او تباکی کند و این رفتار در خود او نیز اثر تربیت کننده و سازنده میگذارد و ریا نیست. البته اگر برای ریا (با تعریف فوق) تباکی کند، آن هم حرام است، مقبول نیست و اثر مثبتی هم ندارد.
ج – سینه زنی و زنجیر زنی:
سؤال: میپرسند در عزاداریها چرا زنجیر زنی و سینه زنی میشود و اکتفا به نوحه سرایی نمیشود؟
پاسخ: خوب وقتی دست عموم بیافتد از تویش اختراع در میآید، سلیقههای مختلف هست. زنجیر زنی، قفل زنی، سنگ زنی، قمه زنی هم هست. اما گریه از همه راحتتر، ارزانتر و بیاشکالتر است.
سؤال: اگر باعث ایجاد شور بیشتری در جوانها بشود چه؟
پاسخ: نه؛ حقیقت بهتر از شور است. همین گریه با اخلاص کافیست، بله. آن چه حفظ میکند خون امام حسین (ع) را، گریه با اخلاص است. هم چین تا اعماق دل، دشمنی با بنی امیه و ظالمها میرود و از این طرف دوستی اهل بیت (ع) میآید.
همان طور که مشهود است، ایشان نه سینه زنی را رد کردند و نه زنجیر زنی را. بلکه گفتند: وقتی کار دست عموم بیافتند، سلایق متفاوت است. خوب این حرف غلط است یا اشکال دارد؟ آن آقایی که با داد و فریاد بر این سخن میتازد، کجای این حرف را دارای اشکال شرعی یا عقلی دیده است؟ چرا باید عوام فریبی کرد؟ کار بی اخلاص همین عواقب را دارد.
آن آقا در رد سخنان آیت الله خوشوقت، از امام صادق علیه السلام روایت نقل میکند که: لقد شققن الجیوب و لطمن الخدود الفاطمیات علی الحسین بن علی علیه السلام و علی مثله تلطم الخدود وتشق الجیوب.
امام صادق علیه السلام میفرمایند: همانا گریبان دریدند و بر گونهها لطمه زدند فاطمیات (یعنی دختران حضرت زهرا علیها السلام چنین کردند). بر حسین بن علی علیه السلام و بر مثل چنین بزرگمردی باید لطمه زد و گریبان درید.
البته که این روایت محکم و صحیح است، اما از آن آقایی که گمان دارد فقط خودش این روایت را خوانده و فهمیده است، سؤال میشود که اولاً اگر خلط مبحث نکنید، چه ربطی به بحث آیت الله خوشوقت دارد؟ ثانیاً شما که به قول خودتان سید، مجتهد، فقیه، مقتل خوانده و ... هستید، بفرمایید که آیا این روایت یک حکم فقهی است؟ یعنی این «باید» یک تکلیف شرعی است و میفرماید همه الزاماً باید در عزای حسین (ع) لطمه زده و گریبان چاک کنند؟ یا این که از امام صادق (ع) در مورد حکم لطمه زدن و سینه چاک کردن در عزای سیدالشهداء (ع) میپرسند و ایشان نیز پاسخ میدهند که بزرگان بازمانده و خاندان حضرت فاطمه (ع) به خود لطمه زدند و گریبان چاک کردند و در عزای ایشان و مثل ایشان باید لطمه زد و گریبان درید. یعنی انسان اگر عقل، شعور، عاطفه و قلب داشته باشد، جا دارد به این حد از غم و غصه برسد و چنین نیز بنماید، لذا نه تنها اشکال ندارد، بلکه بسیار طبیعی است، نه این که حتماً باید چنین نماید.
اگر جضرت علی (ع) در مورد کندن خلخال از پای یک پیرزن یهودی و به ظلم، فرمود: جای دارد انسان از این عم و غصه بمیرد، یعنی همگان باید بروند و بمیرند؟! و یا این که میفرماید: اگر کسی از این غصه دق کند، طبیعی است و عجیب نیست.
البته این آقا بالای منبر جملات بسیار رکیکی نیز گفته بود که الحمدلله از کلیپهای موجود حذف شد(؟!)
مرتبط:
س- جنجالی به راه افتاده که آیتالله خوشوقت وجود حضرت رقیه (ع) را تکذیب کرده است؛ و برخی نیز پاسخ های بسیار تندی دادهاند و حتی اهانتهای باور نکردنی؟ واقعیت چیست؟
کلمات کلیدی:
گوناگون ذکر