پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات (ایکس – شبهه):

آیا اگر خداوند سبحان، پیامبر اکرم و اهل بیت صلوات الله علیهم اجمعین، خودنمایی نکنند، شناخته می‌شوند؟!

بطور کلّی تمامی انحرافات، اعوجاجات، رفتارهای ناهنجار و گناهان، در دوران نوجوانی و جوانی، بسیار ابتدایی‌تر، ضعیف‌تر و کمرنگ‌تر می‌باشند؛ چرا که به لحاظ روحی و روانی، هنوز آدمی به قعر ظلمات نرفته که خروجش سخت‌تر باشد و به لحاظ امیال، هنوز تمایلات نفسانی‌اش شدت و قدرت نیافته است، و به لحاظ رفتار و عملکرد نیز به خطا و گناه، عادت نکرده است.

●- چرا "تکلیف" را همزمان با "بلوغ" بنده‌اش قرار داد؟ چون همانگونه که جسمش به حدّ یک تحول جدید رشد یافته و نیازش به غیر را درک و ایجاب می‌کند؛ روحش نیز به یک رشد تحولی رسیده و نیازش به معرفت (شناخت) – محبت - بغض، تولا، تبرا (نزدیک شدن و دور شدن) و ... را درک می‌کند و قابلیت می‌یابد که مخاطب دعوت و اوامر الهی گردد و او را بندگی نماید.

●- روح، قلب و جان آدمی، مانند یک آینۀ صاف است که اگر رو به نور باشد، نور را می‌گیرد و منعکس نیز می‌نماید، اما اگر رو به تاریکی و زمین (پایین) باشد، رویش سیاه می‌شود و تصویر روشنی هم برای نمایش و انعکاس نخواهد داشت.

اگر روی این آینه، بخاری بنشیند، نور و تصویر روشنی را نشان نمی‌دهد، اما بخار با کمی برودت یا کشیدن یک دستمال یا پارچۀ لطیف زدوده می‌شود؛ اما اگر آینه طی سالیان متمادی تمیز نشود و غبار روی غبار بر آن بنشیند و زدوده نشود و زنگار ببندد، به این راحتی به حالت نخست برنمی گردد و چه بسا دیگر هرگز شفاف نگردد!

برای همین اینقدر توصیه بر قدر دانستن دوران جوانی شده است، و یا توصیه شده تا قبل از چهل سالگی خود را بسازید، وگرنه نه تنها مشکل، بلکه بسیار بعید خواهد بود.

●- علایق [تعلقات] به دنیا و مظاهرش، به گونه‌ای که وابستگی بیاورد و سبب دوری از معبودِ  محبوب، إله و ربّ العالیمن و بالتبع گناه شود، به تناسب امیال، خواسته‌ها و داشته‌هاست، لذا نسبت تعلقات نوجوان و جوان به دنیا، بسیار بسیار کمتر از یک بزرگسال می‌باشد.

خودنمایی و ریا

هرگز "خود نمایی" را با "ریا" یکی ندانیم؛ همین خطاست که سبب شده برخی گمان کنند که اخلاص در عبادت، یعنی خزیدن به گوشۀ انزوا، دوری از اجتماع، بی‌رغبتی برای تلاش و نوآوری ...، که سرانجام انسان و جامعه را به حاکمیت "هوای نفس" در درون و غلبۀ "نظامات سلطه" در بیرون می‌کشاند.

"انسان"، دوست دارد که دیده شود؛ خوب، زیبا، جذاب، و با شکوه و جلال و عظمت نیز دیده شود؛ و این "ریا" نیست. در احادیث فرموده‌اند: «خدا دوست دارد تجلی نعمت و فضیلتی که می‌دهد را در بنده‌اش ببیند»، یعنی چه؟ یعنی بنده‌اش آنها را ظاهر کند تا دیده شوند.

فقط چشم و ابرو و لباس نیست، فرض کنید که دانشمند، علمش را پنهان نماید – هنرمند، هنرش را بروز ندهد – قدرتمند - از قدرتش استفادۀ مطلوب ننماید – و ثروتمند، اموالش را بلوکه و مخفی کند ... و بگوید: «می‌خواهم ریا نشود؟!»

اگر چنین باشد که باید مساجد، حوزه‌های علمیه، مدارس و دانشگاه‌ها، رسانه‌ها، انتشارات و تمامی فعالیت‌های اجتماعی را تعطیل کنند، چرا که همه در منظر مردم می‌باشند!

"ریا"، فقط آن جلوه و کار خوبی است که کسی برای "فریب مردم" از خود جلوه می‌دهد؛ خواه در آرایش و پوشش باشد، یا در عبادت، یا در انجام کار خیر و فعالیت‌های اجتماعی.

 

    *- می‌خواهند خوبی و کار خوب علنی نشود، دیده نشود، تبلیغ نشود و فقط بدی  و کارهای بد اشاعه شود، می‌گویند: «کار خوب را علنی نکن که ریا می‌شود؟!»

دیده شدن

بنابراین، "دیده شدن" که میل فطری هر انسانی می‌باشد، نه تنها بد و مذموم نیست، بلکه لازمۀ رشد در تمامی فعالیت‌های فردی و اجتماعی می‌باشد؛ منتهی این میل نیز نباید از روی "هوای نفس" باشد، بلکه انسان عاقل و مؤمن به این توجه دارد که "دیده شدن برای چه کسی و به چه قیمتی؟!»

انسان عاقل و مؤمن، می‌داند که در محضر خداوند سبحان است و او اولین و بصیرترین کسی است که به او نظر دارد و او را می‌بیند؛ لذا سعی می‌کند در محضر او زیبا و با کمالات دیده شود، حتی در ظاهر. چنان که مستحب است که بهترین لباس‌ها را در نماز بپوشید و از بوی خوش استفاده نمایید و ... ؛ چرا که همین سعی برای آراستن ظاهر برای خدا، به باطن منتقل می‌شود و آدمی تلاش می‌کند تا باطنش را نیز تمیز، زیبا و با کمالات نشان دهد.

انسان عاقل و مؤمن، دوست دارد و سعی می‌کند که "دیده شود" و خوب هم دیده شود، و قصدش هم از دیده شدن، خداست؛ و در جامعه نیز "خوب دیده شدن" در منظر سایر انسان‌های عاقل، مؤمن، متقی، با اخلاق، با شرافت و عفیف، نه نزد هر کس، ناکس و ناکِثی، در کوچه، خیابان، محل کار، جامعه حقیقی، فضای مجازی و ...!

●- بنابراین میل به "خوب دیده شدن" به هیچ وجهی "ریا" نیست و آدمی تا زنده است، مایل است که مورد توجه قرار گیرد و البته این نیازش به خداوند و رحمان و رحیم، در آخرت به مراتب بیشتر می‌شود.

مرتبط:

●- ریا چیست؟ می‌گویند: هیچ کار خوبی نباید علنی شود، چون ریا می‌شود؟ (29 مرداد 1390)

●- آیا کار نیکی که انجام می‌شود، باید اظهار شود و یا برای دوری از "ریا"، باید پنهانی صورت پذیرد؟ (16 مرداد 1400)

مشارکت و هم‌افزایی – پرسش و نشانی لینک پاسخ، جهت ارسال و انتشار توسط شما؛ متشکریم.

پرسش:

آیا علاقه‌ی به خودنمایی و ریا در نوجوانی و یا اوایل جوانی بیشتر از میان‌سالی و بزرگ‌سالی است و با گذشت دوران نوجوانی و جوانی، این علاقه کمتر خواهد شد؟

پاسخ (نشانی لینک):

https://www.x-shobhe.com/belief/11439.html

 

 

 

کلمات کلیدی:  گوناگون