امیرالمؤمنین، امام علی علیه السلام:

وَاعْلَمْ يا بُنَىَّ، اَنَّ اَحَبَّ ما اَنْتَ آخِذٌ بِهِ اِلَىَّ مِنْ وَصِيَّتى تَقْوَى اللّهِ،

پسرم! و بدان که محبوب‌ترین برنامه‌اى که از وصیتم به آن چنگ مى‌زنى تقواى الهى است

وَ الإقْتِصارُ عَلى ما فَرَضَهُ اللّهُ عَلَيْكَ، وَ الأخْذُ بِما مَضى عَلَيْهِ االأوَّلُونَ مِنْ آبائِكَ، وَ الصّالِحُونَ مِنْ اَهْلِ بَيْتِكَ،

و اکتفا کردن به وظایفى است که خداوند بر تو واجب نموده، و رفتن به راهى که پدرانت و شایستگان از خاندانت آن را طى کرده‌اند،

فَاِنَّهُمْ لَمْ يَدَعُوا اَنْ نَظَرُوا لأنْفُسِهِمْ كَما اَنْتَ ناظِرٌ، وَ فَكَّرُوا كَما اَنْتَ مُفَكِّرٌ،

زیرا آنان توجه به صلاح خود را وانگذاشتند چنانکه تو توجه مى‌کنى، و اندیشه در کار خود کردند همان گونه که تو اندیشه مى‌نمایى،

ثُمَّ رَدَّهُمْ آخِرُ ذلِكَ اِلَى الأخْذِ بِما عَرَفُوا، وَ الإمْساكِ عَمّا لَمْ يُكَلَّفُوا.

سرانجام چنان شد که آنچه را دانستند عمل کردند، و از آنچه تکلیفشان نبود روى گرداندند.

فَاِنْ اَبَتْ نَفْسُكَ اَنْ تَقْبَلَ ذلِكَ دُونَ اَنْ تَعْلَمَ كَما عَلِمُوا فَلْيَكُنْ طَلَبُكَ ذلِكَ بِتَفَهُّم وَ تَعَلُّم،

پس اگر نفس تو، از قبول راه آنان بدون آنکه بداند چنانکه آنان دانستند بازایستاد، پس باید خواسته تو نسبت به آن راه از روى طلب فهم و کسب دانش باشد،

لا بِتَوَرُّطِ الشُّبُهاتِ، وَ غُلُوِّ الْخُصُوماتِ.

نه افتادن در شبهه‌ها و بالابردن بحثها و جدلها.

وَ ابْدَأْ قبَلَ نَظَرِكَ فى ذلِكَ بِالإسْتِعانَةِ بِاِلهِكَ،

و پیش از قدم نهادن در راه فهم و دانش براى شناخت آن راه، از خداوند یارى بخواه،

وَ الرَّغْبَةِ اِلَيْهِ فى تَوْفيقِكَ، وَ تَرْكِ كُلِّ شائِبَة اَوْلَجَتْكَ فى شَبْهَة، اَوْ اَسْلَمَتْكَ اِلى ضَلالَة.

و براى به دست آوردن توفیقْ روى رغبت به جانب او کن، و هرچه را که تو را دچار شائبه کند یا به شبهه افکند، یا به گمراهى کشاند رها ساز.

فَاِذا اَيْقَنْتَ اَنْ قَدْ صَفا قَلْبُكَ فَخَشَعَ،

و چون یقین کردى که دلت روشنى یافته و در پیشگاه حق خاشع شده،

وَ تَمَّ رَأْيُكَ فَاجْتَمَعَ، وَ كانَ هَمُّكَ فى ذلِكَ هَمّاً واحِداً،

و نظرت جمع و کامل گشته، و اندیشه‌ات در این زمینه از پریشانى درآمده و یک اندیشه شده،

فَانْظُرْ فيما فَسَّرْتُ لَكَ. وَ اِنْ اَنْتَ لَمْ يَجْتَمِعْ لَكَ ما تُحِبُّ مِنْ نَفْسِكَ،

آن گاه در آنچه براى تو تفسیر مى‌کنم (شرح می‌دهم) دقت کن.

وَ فَراغِ نَظَرِكَ وَ فِكْرِكَ، فَاعْلَمْ اَنَّكَ اِنَّما تَخْبِطُ الْعَشْواءَ، وَ تَتَوَرَّطُ الظَّلْماءَ؛

و اگر آنچه را دوست دارى برایت فراهم نشد، و به آسودگى خاطر و فکر دست نیافتى، معلومت باد [بدان که] جادّه را همچون شتر شب کور طى مى‌کنى، و به تاریکی‌ها گام برمى دارى؛

وَ لَيْسَ طالِبُ الدّينِ مَنْ خَبَطَ اَوْ خَلَـطَ‌‌، وَ الإمْسـاكُ عَـنْ ذلِـكَ اَمْثَـلُ. 

و کسى که قدم به اشتباه برمى دارد یا حق را از باطل تمیز نمى‌دهد خواستار دین نیست، و در چنین موقعیتى حفظ خویشتن از پیمودن این گونه جاده‌ها عاقلانه‌تر و بهتر است

(نهج البلاغه، نامه 31، در ترجمه‌ی حجت الاسلام و المسلمین انصاریان)

 

 

 

کلمات کلیدی:  نهج البلاغه