ایکس – شبهه / پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات: قاعده‌ی «معطی شیء نمی‌تواند فاقد شیء باشد»، یک اصل از بدیهیات اولیه عقلی است، پس نیاز به اثبات ندارد، چنان چه قابل رد، تکذیب و نفی نیز نمی‌باشد؛ و البته که حکم عقل نیز شمولیت دارد.

این قاعده به زبان ساده می‌گوید: «کسی که چیزی را ندارد، نمی‌تواند آن چیز را به دیگری عطا نماید». به عنوان کسی که علم ریاضی ندارد، نمی‌تواند ریاضیات را تعلیم دهد – کسی که پول ندارد، نمی‌تواند به دیگری پولی بدهد – کسی که توان ندارد، نمی‌تواند توانبخش دیگران باشد و قطعاً کسی یا چیزی که وجود ندارد، نمی‌تواند وجود بخش باشد. پس فرضیه پیدایش پدیده‌ها از عدم و آن هم به صورت اتفاقی، تصادفی و بدون پدید آورنده رد می‌شود.

در عدم هستی نیست که بتواند هستی بخش باشد و اساساً عدم یعنی نیستی و نیستی نمی‌تواند سبب وقوع یک تصادف خیالی و سپس پیدایش واقعی گردد. پس اگر هستی وجود دارد و در ماهیات متفاوت شاهد آن هستیم، پس حتماً هستی بخش نیز وجود دارد. اگر علم وجود دارد، علیم هم وجود دارد، اگر زیبایی وجود دارد، پس جمیل و جمال بخش نیز وجود دارد؛ اگر حکمت وجود دارد، پس حکیم وجود دارد و اگر نظم وجود دارد، پس ناظم وجود دارد؛ اگر امور کائنات همه تدبیر شده است، پس مدبر وجود دارد.

 

این مبحث در «رابطه علت و معلوم» مطرح می‌گردد که البته بحث بسیار مبسوط و گسترده‌ای می‌باشد.

کلمات کلیدی:  پاسخ های کوتاه